PlusBoekrecensie
Giulia Caminito laat zien hoe armoede mensen steeds verder in een doodlopende, donkere steeg duwt
Hoe ziet het leven eruit als je in armoede opgroeit? Welke kansen heb je dan? Antonia’s dochter is een krachtige roman over afkomst en klassenmaatschappij.
Gaia groeit op in een buitenwijk van Rome, zonder van de schoonheid van de stad te kunnen genieten. Het Colosseum heeft ze nog nooit gezien. Haar moeder Antonia is zwanger van een tweeling als vader Massimo tijdens zijn werk van een ondeugdelijke steiger valt en verlamd raakt .
Het gezin, vader, moeder, oudste zoon Mariano (van een andere vader, Antonia raakte al op haar zeventiende zwanger) en Gaia, woont op twintig vierkante meter. Antonia weet de gemeente zover te krijgen dat ze kunnen verhuizen naar een flat in Anguillara Sabazia, bij het meer van Bracciano. Ook dat huis is klein: Gaia en Mariano delen een kamer en er is een pijpenla voor de tweeling, die ‘als twee plakjes kaas dezelfde krappe verpakking zullen delen.’ Terwijl Massimo zich van bed naar bank begeeft en weer terug, werkt Antonia zich krom om het gezinsinkomen te verdienen en het huishouden te bestieren. De rest van de tijd ruziën ze elkaar de tent uit.
Mikpunt van treitereien
Antonia heeft haar hoop gevestigd op Gaia; zij is slim en moet hard studeren zodat ze een betere toekomst voor zichzelf en haar familie kan bewerkstelligen. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan, want met haar door haar moeder geknipte kapsel en onmodieuze kleding valt Gaia uit de toon in de klas en is ze een mikpunt van treiterijen.
Met name Alessandro heeft het op haar gemunt. Maar als hij het tennisracket vernielt dat ze nodig heeft voor gymles, voor de aanschaf waarvan haar hele gezin krom heeft moeten liggen – haar eerste en enige eigen bezit –, is de maat vol en vernielt Gaia Alessandro’s knieën.
Oneerlijke kansen
Giulia Caminito (1988) publiceerde met Antonia’s dochter een krachtige sociaaleconomische roman over maatschappelijke ongelijkheid en oneerlijke kansen in een klassenmaatschappij. In het beeldend opgeschreven verhaal, met zinnen die soms roffelen als vuisten, laat Caminito zien hoe armoede mensen steeds verder in een doodlopende, donkere steeg duwt waaruit het moeilijk ontsnappen is.
‘Wij hebben geen mobieltjes, we hebben geen televisie, we hebben geen computer, we zijn van alles verstoken, van alle communicatiemiddelen, we zitten vast in het verleden van een wereld die voortgaloppeert, ons inhaalt, ons verplettert onder zijn harde hoeven.’ Een actueel thema in een wereld waarin de kloof tussen arm en rijk groter wordt met de dag.
ANTONIA’S DOCHTER
Giulia Caminito
Vertaald door Hilda Schraa,
Cossee, € 24,99
315 blz.